ထုိင္းသတင္းစာဆရာႀကီး ကဗီြ ခြ်န္ကစ္တာဗြန္နဲ့ ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းခ်က္

ျမန္မာျပည္က လက္ရွိ နုိင္ငံေရးျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြမွာ အိမ္နီးခ်င္း အာဆီယံ အသိုက္အ၀န္းရဲ့ အခန္းက႑ ဘယ္ေလာက္​ အေရးပါေနပါလဲ။ ၂၀၁၄ မွာ ျမန္မာက အာဆီယံ ဥကၠ႒ ျဖစ္လာမယ့္ ဂယက္ဟာ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ့နုိင္ငံေရးနဲ့​ ​ေဒသတခုလံုးအေပၚမွာ အက်ုိးသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိလာမလဲ၊ ျမန္မာႏွင့္ အာဆီယံ ဆက္ဆံေရးအေၾကာင္း သံုးသပ္ခ်က္ေတြ ေရးေနတဲ့ အေရွ့ေတာင္အာရွ သတင္းဆရာအသင္း စီပါရဲ့ ဥကၠ႒၊ ထုိင္းနို္င္ငံက နာမည္ႀကီးသတင္းစာဆရာ၊ ကဗြီ ကို ဒီဗြီဘီ အယ္ဒီတာ ဦးခင္ေမာင္စိုးက ဒီဗြီဘီစတူဒီယိုကို ဖိတ္ေခၚၿပီး ေမးျမန္း ေဆြးေနြးထားပါတယ္။

ကဗီြ ခြ်န္ကစ္တာဗြန္ႏွင့္​​ ဦး​ခင္​ေမာင္​စိုး​

ေမး – ျမန္မာအစိုးရက ၂၀၁၄ မွာ အာဆီယံ ဥကၠ႒​ ​ေနရာယူဖို့​ ​ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။ အာဆီယံဟာ​ ​ျမန္မာကို ဥကၠ႒ေနရာ​ေပးလိုက္တဲ့​ အတြက္ မထိခိုက္မနစ္နာဘူးလား။  ဂုဏ္သိကၡာ ထိခိုက္မယ္။ ေနာက္ၿပီး ကေမာက္ကမ ျမန္မာ့စီးပြားေရးရဲ့ ရိုက္ခတ္မႈေတြကို ခံစားရမယ္ မဟုတ္လား။

ေျဖ – ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာကို အာဆီယံထဲ ၀င္ခြင့္ျပုခဲ့ကတည္းက အာဆီယံရဲ့ ဂုဏ္သိကၡာ ထိခိုက္ခဲ့တာကို ျပန္သတိရဖို့ လိုပါတယ္။ လက္ရွိ နို္င္ငံေရး အေနအထားက အဲသည္တုန္းကနဲ ့ အေတာ္ျခားနားသြားၿပီ။

ႏွစ္အေတာ္ၾကာေအာင္ ျမန္မာဘက္က က်ေနာ္တို့ ေတာက္ေလ်ာက္ ရပ္ေပးခဲ့တယ္။ အခု ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မွႈ ရွိလာသလုိ အာဆီယံကဘက္ကလည္း ၂၀၁၄ မွာ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ ဥကၠ႒ ေနရာအတြက္ ေထာက္ခံဖို့ အလားတူ ယံုၾကည္မွႈေတြ ရွိလာတယ္လို့ ေျပာၿပီး အာဆီယံက ျမန္မာနိုင္ငံကို အမွတ္ေပးလာပါတယ္။

ျမန္မာဟာ အာဆီယံ အဖြဲ့၀င္အျဖစ္နဲ့ တံု့ျပန္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္လို့ အာဆီယံရဲ့ ေျပာဆိုခ်က္ကို ၿပီးခဲ့တဲ့ ေျခာက္လအတြင္း ျဖစ္ထြန္းခဲ့တဲ့ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြက ေထာက္ခံေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေရရွည္အျမင္ရွိဖို့ အေရးႀကီးတယ္လို ့ ထင္ပါတယ္။

ေမး – အာဆီယံ ဥကၠ႒ ျဖစ္မယ့္ အလားအလာကပဲ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈကို တြန္းအား​ ​ေပးလိုက္တာလို ့တခ်ုိ့က ေျပာပါတယ္။ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံကို ဘယ္လိုအေနအထား ေရာက္ေစခ်င္တယ္ ထင္သလဲ။

ေျဖ – က်ေနာ္ ျမန္မာနိုင္ငံကို မေရာက္ဖူးေသးပါဘူး။ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ကတုန္းက ဥကၠဌ ရာထူး ယူရမွာ ျဖစ္ေပမယ့္ ျမန္မာဟာ မယူဘဲ ေနခဲ့ပါတယ္။ အခုေတာ့  ျမန္မာဟာ ေဒသနဲ ့နိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိဳင္းထဲမွာ ပံုမွန္ အဖြဲ့၀င္ ျဖစ္လာနိုင္တာကို ျပခ်င္ေနတယ္ဆိုေတာ့  အ့့ံမခန္းတိုးတက္မႈေတြ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။

အာဆီယံ ဥကၠ႒ေနရာဆိုတာ ျမန္မာနိုင္ငံအတြက္သာမက အာဆီယံ အတြက္လည္း အဓိပၸာယ္အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အာဆီယံ အေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ုပ္ ဆူရင္ရဲ့ ျမန္မာခရီးစဉ္ကို ၾကည့္ရင္ သိသာပါတယ္။

ေနာက္လာမယ့္ သံုးႏွစ္ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ အေရးပါပါလိမ့္မယ္။ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲမႈေတြအတြက္ အစိုးရကို စံခ်ိန္စံညႊန္းသတ္မွတ္မယ့္ သံုးႏွစ္ ျဖစ္ေနလို့ပါ။ သည့္ထက္ ေက်ာ္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ မခန့္မွန္းနိုင္ေသးပါဘူး။ ဒီေန့ ကမ႓ာႀကီးထဲမွာ အေျခအေန အမ်ုိးမ်ုိး ရွိတယ္ေလ။ ဒါေတြက အစိုးရအဖြဲ့ထဲမွာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေစနိုင္တယ္။

ေမး – ေဆာင္းပါးတခုတည္း​မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ျမန္မာနိုင္ငံ အာဆီယံ ဥကၠ႒ ျဖစ္မယ့္အေပၚ သိပ္သေဘာမက်ဘူးလို့ ခင္ဗ်ားေရးထားတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ အာဆီယံနဲ့ ပူးေပါင္းၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံ ေကာင္းေအာင္ လုပ္ရမယ္လို့လည္း ခင္ဗ်ား ေျပာထားတယ္။ ဘာဆိုလိုခ်င္တာလဲ​။​

ေျဖ -​ ​ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာကို အာဆီယံဥကၠ႒ေနရာေပးဖို့​ ​ဆံုး​​ျဖတ္ခ်က္ကို ​၂၀၁၁ ႏွစ္ကုန္မွာ မဟုတ္ဘဲ အဲသည္ေနာက္မွာမွ ဆံုးျဖတ္ေစခ်င္ခဲ့တယ္လို့ က်ေနာ္ ေျပာတာပါ။ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ ေနာက္ျပန္လွည့္လို မရဘူးဆိုတာကို အစုိးရက သက္ေသျပဖို့ လိုတယ္လို့ သူက ေထာက္ျပခ်င္ပံုပဲ။ ဒါေပမယ့္ သက္ေသျပၿပီးၿပီလို့ပဲ က်ေနာ္ယူဆပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နိုင္ငံေရးနယ္ထဲ ျပန္၀င္လာတာရယ္၊ သူ့ပါတီကို ျပန္မွတ္ပံု တင္တာရယ္ဟာ သက္ေသေတြပါ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ့ အာဆီယံနဲ့ လက္တြဲၿပီး အလုပ္လုပ္ဖို့ လိုအပ္ပါတယ္။ မၾကာခင္မွာ သူဟာ လြႊတ္ေတာ္အမတ္ တေယာက္ ျဖစ္လာမွာမို့ပါ။

လာမယ့္ ဧၿပီလ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ သူနိုင္မယ္လို့ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ပါတယ္။ ေနာက္ အာဆီယံကိုေရာ အာဆီယံနိုင္ငံအားလံုးက လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ မိတ္ေဆြေတြကိုပါ သူ သိကြ်မ္းလာပါလိမ့္မယ္။ အာဆီယံကို သူ လ်စ္လ်ူရွႈလို့ မရဘူး။ ဒါဟာ အခြင့္အလမ္းေကာင္း တခုလို့ က်ေနာ္ ျမင္ပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ အာဆီယံ ဆက္ဆံေရးဟာ ဒီႏွစ္တေလွ်ာက္လံုး ေကာင္းခဲ့တယ္လို့ က်ေနာ္ မေျပာလိုပါဘူး။ အာဆီယံက သူ့ကို မေထာက္ခံဘူးေလ။ အာဆီယံက အစိုးရကိုပဲ ေထာက္ခံ ေနခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ကတည္းက သူ့မွာ နစ္နာမွႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိခဲ့တယ္။ အာဆီယံ သံတမန္ေတြက သူနဲ့ အျပုသေဘာ ေဆာင္တဲ့ ေတြ႕ဆံုဖို့ေတာ့ ႀကိုးစားခဲ့ပါတယ္။

ေမး – သည္အဆင့္ဟာ ကုစားမႈေတြ လုပ္ရမယ့္ အဆင့္လို ့​  ခင္ဗ်ားေရးခဲ့တယ္​ ​မဟုတ္လား။

ေျဖ – ဟုတ္ပါတယ္။ အာဆီယံအတြင္းေရးမႉးခ်ုပ္နဲ့ ​ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ ေတြ႕ဆံုမွႈဟာ သိပ္ခက္ခဲမယ္လို့ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံကို ပံုမွန္ အဖြဲ့၀င္နိုင္ငံအျဖစ္ ေရာက္ေစတာေၾကာင့္ အဲဒီေတြ႕ဆံုမွႈက အေရးပါတဲ့ သမိုင္းမွတ္တိုင္တခုပါ။

၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာကို အဖြဲ့၀င္အျဖစ္ ၀င္ျပုခဲ့ေပမယ့္၊ အဲဒီ ၁၅ ႏွစ္တာ တေလွ်ာက္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ အာဆီယံ မိသားစုရဲ့ အစိတ္အပိုင္း တကယ္ မျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ပံုမွန္အဖြဲ့၀င္အျဖစ္ ရရွိတာက အခု ပထမဆံုးအႀကိမ္ပါ။ ခင္ဗ်ား သိတဲ့အတိုင္းပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ အာဆီယံ ေတြ႕ဆံုတာလည္း ဒါ ပထမဆံုး အႀကိမ္ပါ။ သိပ္ အေရးပါ ပါတယ္။

ေမး – ဒါဆိုရင္ ေဒါက္တာဆူရင္က အစိုးရနဲ့ ဆက္ဆံတာထက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ ့ ပိုၿပီး ဆက္ဆံရမွာလား။

ေျဖ – အဲသည္လိုေတာ့လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ေဒါက္တာ ဆူရင္က အေရးပါသူေတြ အားလံုးနဲ့ ဆက္ဆံရပါမယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာက ေခတ္မွီဖြံ့ၿဖိုးေရးေရာ၊ အာဆီယံနဲ့ ပူးေပါင္းေရးကိုပါ လုပ္ေနလို့ပါ။  ဦးသိန္းစိန္ရဲ့ အျမင္ အေရးႀကီးသလိုပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ့ အျမင္လည္း အေရးႀကီးတယ္လို့ ထင္ပါတယ္။​ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းဖို့၊ ေဒသတြင္း ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ဖို့၊ လူေနမွႈ အဆင့္အတန္း က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မွႈနဲ့ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ လုပ္ငန္းေတြ တိုးတက္ေစဖို့ကို အလြန္ ေထာက္ခံတဲ့သူပါ။ အဲဒါေတြက အာဆီယံ လုပ္ငန္းစဉ္ေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေဒၚစုဟာ ဒီလုပ္ငန္းစဉ္ေတြ ထဲမွာ ပါ၀င္လာဖို့ လိုပါတယ္။ အခု အာဆီယံဟာ အသိုင္းအ၀ိဳင္းတခု တည္ေဆာက္ဖို့ လုပ္ေနပါတယ္။  အာဆီယံ အ၀န္းအ၀ိဳင္းႀကီး ျဖစ္လာဖို့ ရက္ေပါင္း ၁၁၀၀ ေလာက္ပဲ လိုပါေတာ့တယ္။ အေရးပါသူအားလံုး အဲဒီရည္မွန္းခ်က္ထဲမွာ ပါ၀င္သင့္တယ္ ထင္ပါတယ္။

ေမး – အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈအတြက္ အေကာင္းဆံုးေနရာတခု ျဖစ္လာေနၿပီလို့ ေျပာေနၾကပါတယ္။ မၾကာခင္ကပဲ အာရွစီးပြားေရးသမားအဖြဲ ့တခု ျမန္မာနိုင္ငံကိုလာၿပီး ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမႈ အလားအလာကို လာၾကည့္ပါတယ္။ အရင္းအႏွီးေတြ အလံုးအရင္းနဲ့ ၀င္လာေအာင္ စီးပြားေရးကို ဖြင့္ေပးလိုက္ရင္ ဘာအနၲရာယ္ေတြနဲ့ ရင္ဆိုင္ရနိုင္သလဲ။

ေျဖ – ျမင္တဲ့အတိုင္းပဲ ျမန္မာနိုင္ငံအေျခအေနက အသစ္အဆန္း မဟုတ္ပါဘူး။ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာေအာင္ ပိတ္ေနခဲ့တာပါ။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ေတြကို က်ေနာ္ ျပန္အမွတ္ရတယ္။ ကေမ႓ာဒီးယားမွာ တံခါးဖြင့္လိုက္ေတာ့ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံသူေတြ အလုအယက္ ေျပး၀င္လာတာပဲ။ အဲဒီ ကေမ႓ာဒီးယားတို့  ဗီယက္နမ္တို့ဆီက သင္ခန္းစာ ယူစရာ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။

က်ေနာ့္အထင္ အေျခခံအေဆာက္အအံုေတြ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ဖို့ လိုပါတယ္။ အစိုးရဌာနေတြမွာေရာ ပုဂၢလိက က႑ေတြမွာပါ စြမ္းရည္ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ဖို့လိုပါတယ္။ ကမ႓ာ့ဘဏ္၊ IMF ၊ ADB နဲ့ အျခား NGO ေတြ ျမန္မာနိုင္ငံထဲ သြားေနတာဟာ ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမွႈေတြ စီး၀င္လာတာကို ကိုင္တြယ္နိုင္ဖို ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဌာေနလူထုေတြက ျပည္ပက လာတာမွန္သမွ်ကို အသံုးခ်နိုင္ေအာင္ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ အမ်ုိးသားအက်ုိးစီးပြားကို ကာကြယ္ထားရမယ္။  ျမန္မာနိုင္ငံအေနနဲ့ အလြန့္ကို ဂရုစိုက္ရမယ္၊ သတိထားရမယ္။ အျခား အာဆီယံနိုင္ငံေတြဆီက သင္ခန္းစာယူစရာ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ ျမန္မာဟာ အာဆီယံရဲ့ အခ်စ္ေတာ္ အသစ္ကေလး ျဖစ္ေနတယ္၊၊

ေမး – ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ခဏေလာက္ ေစာင့္ၾကည့္ပါဦးလို့ ေျပာတယ္။ သူတို့ အက်ုိးအတြက္ေရာ ျမန္မာနိုင္ငံ အက်ုိးအတြက္ေရာေပါ့။ ဒီအေပၚမွာ ဘယ္လို ထင္သလဲ။

ေျဖ – ရင္းႏွီးျမႈပ္ႏွံမယ့္သူေတြကေတာ့ ေစာင့္မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေဒသသစ္ကို သူတို့သြားခ်င္လို့ပဲ။ သူတို့က စြန့္စားရမွာေတြကို တြက္ခ်က္ၿပီးပါၿပီ။ အခု သြားရင္ စြန့္စားရတာ မွန္ေပမယ့္ ေနာက္မွ သြားရင္ ပိုၿပီး စြန့္စားရလိမ့္မယ္။

ေမးျမန္းခန္း ဒုတိယပိုင္းကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။

From DVB