က်ေနာ္နဲ႔ ဘားမားရုဒ္ (Burma Road and me)

မၾကာေသးခင္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး႒ာနမွ အဆင့္ျမင့္ပုဂၢိဳလ္တဦး ဗမာျပည္ခရီးစဥ္သြားခဲ့၏။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုး ရႏွင့္ေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ပါ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ၾကေၾကာင္း သတင္းမ်ားတြင္ဖတ္လိုက္ရသည္။ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရဘက္မွေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားတြင္ “အေမရိကန္အစိုးရအေနႏွင့္ သူတို႔ႏွင့္ဆက္ဆံေရးေကာင္းလိုလွ်င္ တိုင္းျပည္အ မည္ကို Burma ဟု ေခၚေနျခင္းအစား Myanmar ဟု ေျပာင္းေခၚ ရန္လိုေၾကာင္း” တခ်က္ပါသည္ဟုလည္း သတင္းမ်ား တြင္ ဖတ္ရ၏။ ကုလသမဂၢအပါအဝင္ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုက တိုင္းျပည္အမည္အား သူတို႔ ေခၚေစခ်င္၍ေျပာင္းသည့္အတိုင္း ျမန္မာဟုေခၚေနခ်ိန္တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဗမာျပည္ဟုသာသံုးစြဲေနျခင္းအား သူတို႔ကႏွစ္ၿမိဳ႕ဟန္မရွိ။ ယင္း တို႔ အာဏာလက္လႊဲယူလိုက္ၿပီးကတည္းက လူထုလိုခ်င္သည့္၊ တိုင္းျပည္၏လက္ငင္းလိုအပ္ ခ်က္ျဖစ္သည့္၊ သမိုင္း၏ ေတာင္းဆိုမႈျဖစ္သည့္ ႏိုင္ငံေရးအႏွစ္သာရမွတပါး အရာရာကိုေျပာင္း၏။ တိုင္းျပည္အမည္မွအစ ႀကိဳးႀကီးခ်ိတ္အဆံုးျဖစ္ ၏။ ဤတြင္ က်ေနာ့္ေခါင္းထဲ Burma Road ဝင္လာ၏။

တေန႔ Bowen Center မွာ ဗမာ့ယဥ္ေက်းမႈအေၾကာင္း ေဟာေျပာပြဲေလးတခုလုပ္၏။ Terry Noon ဆိုသည့္ အေမရိ ကန္ မိတ္ေဆြက အေဖၚလိုက္ခဲ့ပါဆိုသျဖင့္အတူပါသြား၏။ ေဟာေျပာပြဲကအျပန္ လမ္းေပၚေရာက္ေတာ့ သူက “ဒီနား ေး မွာ Burma Road ဆိုတဲ့အမည္နဲ႔ လမ္းေလးတလမ္းရွိတာ သိလား” ဟု ေမးလာ၏။ က်ေနာ္က သိေၾကာင္း၊ လာၾကည့္ မည္စိတ္ကူးသာရွိၿပီး တေခါက္မွမေရာက္ေသး ေၾကာင္းျပန္ေျပာျဖစ္ရာ သူက “ဒါဆိုအေတာ္ပဲ၊ သြားၾကည့္တာေပါ့” ဆို သျဖင့္ေရာက္ခဲ့၏။ “အဲဒါပဲ (Burma Road) ဆိုတာ”ဟု ဆိုသည့္ သူ႔အသံေၾကာင့္ ကားအျပင္ကိုၾကည့္လိုက္မိ၏။ ကင္မ ရာပါမလာသည့္အတူတူ ကားေပၚကေနလွမ္းၾကည့္ၿပီး ျပန္ရံုသက္သက္။

ေနာက္တေခါက္ အေမရိကန္မိတ္ေဆြတေယာက္ႏွင့္ ေရာက္ျဖစ္ျပန္၏။ သူက ဗမာ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းကို အထိုက္ အေလွ်ာက္တီးမိေခါက္မိရွိရံုမက၊ ဖို႔ဝိန္းေရာက္ျမန္မာျပည္သား ဒုကၡသည္မ်ားအေရးကိုလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး စိတ္ဝင္ စားသူျဖစ္၏။ ျမန္မာျပည္သားမ်ားႏွင့္ဆိုင္သည့္၊ က်င္းပသည့္၊ ပြဲတိုင္းလိုလိုလာတတ္သလို မွတ္တမ္းဗီဒီယိုမ်ား၊ ဓါတ္ပံု မ်ားရိုက္ၿပီး သူ႔ဝက္ဘ္ဆိုက္မွာ တခမ္းတနားလည္းတင္၏။ ဖို႔ဝိန္းၿမိဳ႔မွာ HBO က Burma Soldier ကားကို အႀကိဳမိတ္ ဆက္ပြဲ ျပမည္ဆိုစဥ္ကလည္း အစအစအရာရာ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့သူျဖစ္၏။ သို႔ႏွင့္ သူ႔အား “မင္း..အခ်ိန္ရတဲ့အခါ ငါ့ကိုဓါတ္ပံုရိုက္ေပးပါလား”ဟု အကူအညီေတာင္းျဖစ္၏။ သူက လိုလိုလားလားႏွင့္ ဓါတ္ပံုရိုက္ေပးမည္ေျပာရံုမက ေနာက္ခံသမိုင္းေလးပါ ရွာေဖြေမးျမန္းေပးမည္ဆို၏။ တေန႔ စီဒီကူးထားသည့္ ဓါတ္ပံုမ်ားလာေပးရင္း စံုစမ္းလို႔ရသမွ် Burma Road ေနာက္ခံအေၾကာင္းေလးမ်ားပါ ေျပာျပခဲ့၏။ သို႔ႏွင့္ သည္ေဆာင္းပါးေရးျဖစ္သြား၏။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အင္ဒီယားနားျပည္နယ္ ဖို႔ဝိန္းၿမိဳ႔တြင္ Goshen အမည္ျဖင့္ အမွတ္ ၃၃ ျပည္နယ္တြင္း အျမန္ လမ္းမႀကီး တခုရွိ၏။ ထို Burma Road က Goshen ေပၚတြင္ရွိၿပီး စက္ရံုအလုပ္မ်ား ပတ္လည္ဝိုင္းထား၏။ မလွမ္းမ ကမ္းတြင္ Showgirls ဆိုသည့္ မိန္းမလွႏွင့္ယမကာျမည္းသည့္ဆိုင္၊ အမိုးနီ Red Inn ဆိုသည့္စားပြဲရံု၊ အငွားဂိုေဒါင္မ်ား၊ လူေနရပ္ကြက္မ်ား၊ အခန္းတြဲအိမ္ယာမ်ားႏွင့္ စည္စည္ကားကားေလးရွိ၏။ Goshen ေပၚမွ ညာဘက္ခ်ဳိးလိုက္လွ်င္ Burma Road ။

သည္လမ္းေလးအတိုင္းဆက္ေလွ်ာက္သြားက လမ္းမဆံုးခင္ ေနာက္ထပ္ဘယ္ဘက္ခ်ဳိးဝင္သြားသည့္ Tierney ဆိုသည့္ လမ္းသြယ္ေလးတခုရွိေသး၏။ ၁၉၄၃ ခုႏွစ္တြင္ Burma Road ဆိုသည့္အမည္ျဖင့္ သည္လမ္းေလးကို နာမည္ေပးကင္ ပြန္းတပ္ ဆိုင္းဘုတ္တင္ခဲ့ခ်ိန္က သည္လမ္းတြင္လူေနအိမ္တလံုးမွမရွိေသး။၁၉၄၄ ခုႏွစ္ေရာက္ေတာ့မွ ပထမဆံုးအိမ္ကို စေဆာက္ျခင္းျဖစ္၏။ က်ေနာ္ေရာက္ခ်ိန္တြင္ တရပ္ကြက္လံုးအိမ္အျပည့္။ အိမ္ေလးေတြကလည္း သပ္သပ္ရပ္ရပ္ သန္႔ သန္႔ရွင္းရွင္းေလးေတြဆိုေတာ့ ေနခ်င္စရာလိုျဖစ္ေန၏။ ဤရပ္ကြက္တြင္ ဗမာျပည္သားမိသားစုမည္မွ် ေနထိုင္ၾကသ နည္းဆိုသည္ကိုေတာ့မသိ။ ေနာက္တခုက ဒီေနရာမွာ ဒီလမ္းေလးကို ဘာေၾကာင့္ ဒီနံမည္ေပးခဲ့ရသလဲ။ ဘယ္သူ႔စိတ္ ကူးလဲ။ ထိုစိတ္ကူးဘယ္လိုရခဲ့သလဲ။ ဖို႔ဝိန္းေန ဗမာျပည္သားေတြကေရာ သည္လမ္းကို Burma Road လို႔ပဲ ဆက္တြင္ ေနေစခ်င္သလား။ Myanmar Road လို႔ အမည္ေျပာင္းေစခ်င္သူ ေတြေရာမရွိႏိုင္ဘူးလား။ ရွိမည္ဆိုလွ်င္ေရာ ဘယ္ႏွရာ ခိုင္ႏႈန္းေလာက္ရွိေနမလဲ။ အကယ္၍ Myanmar လို႔ အမည္ေျပာင္းေပးပါဟု ဆိုလွ်င္ေရာ သက္ဆိုင္ရာက ေျပာင္းေပး ေလမလား။ က်ေနာ္သိခ်င္တာေတြေရာ ေတြးခ်င္တာေတြပါေတြးေနမိ၏။

ဖို႔ဝိန္းက အင္ဒီယားနားျပည္နယ္၏ ဒုတိယအႀကီးဆံုးၿမိဳ႔ျဖစ္ၿပီး စီးတီးလိမစ္ (Within City Limit) အတြင္းလူဦးေရ (၂) သိန္း ခြဲဝန္းက်င္ခန္႔ရွိ၏။။ လူမ်ဳိးစံု၊ ဘာသာစံု၊ စကားစံုသည့္ၿမိဳ႔ကေလး၊ လူဝင္မႈအေနအထားမ်ဳိးစံုႏွင့္ေရာက္လာသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ၈ ေထာင္ဝန္းက်င္ခန္႔ တစုတေဝးတည္းေနထိုင္ရာအရပ္။ ေတာၿမိဳ႔ေလးျဖစ္သည့္အေလွ်ာက္ နားေအး ပါးေအးႏွင့္ တိတ္တိတ္ဆိတ္ဆိတ္။ ဗမာစာ၊ ဗမာေဆး၊ ဗမာပစၥည္း၊ ဗမာဆိုင္မ်ားႏွင့္ဗမာန႔ံသင္းၿပီး ဗမာျပည္အလြမ္း ေဖ်ာက္ေကာင္းသည့္အရပ္။

က်ေနာ္က ဗမာ..ဗမာဆိုၿပီးထပ္တလဲလဲသံုးသျဖင့္ ျမန္မာဟုသံုးရသည္ကို ခံတြင္းလိုက္သူမ်ားအဖို႔ နားခါးစရာျဖစ္ႏိုင္၏။ ဤေနရာတြင္ ဗမာ-ျမန္မာဆိုင္ရာကိစၥကို ေျပာလိုရင္းမဟုတ္ေသာ္လည္း ခ်က္ျမဳတ္ေျမကို ဗမာျပည္ဟုေျပာရျခင္းတြင္ ႏႈတ္ၿမိန္သလို တေယာက္ေယာက္က ဗမာျပည္ဟုဆိုသံ ၾကားလိုက္သည္ဆိုလွ်င္လည္း နားဝင္ခ်ဳိ၏။ နံမည္ဆိုသည္မွာ ေျပာင္း၍ရ၏။ ေျပာင္းလည္းေျပာင္းၾက၏။ သို႔ေသာ္ လူတေယာက္နံမည္ေျပာင္းျခင္းႏွင့္ တိုင္းျပည္တျပည္၏အမည္ကို ေျပာင္းျခင္းကား ျခားနား၏။ မတူ။ လူနံမည္ေျပာင္းျခင္းက ကာယကံ ရွင္၏ေရြးခ်ယ္ဆံုးျဖတ္မႈ ျဖစ္ၿပီး၊ လူထုႏွင့္ဆိုင္ သည့္၊ သမိုင္းႏွင့္ဆိုင္သည့္အရာကို အမည္ေျပာင္းျခင္းကား ထိုသို႔မဟုတ္ေတာ့။ လူထုသေဘာထား ပါရမည္။ ငါ့ျမင္းငါ စိုင္းထင္တိုင္းႀကဲပါမူ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူထုအေပၚက်ဴးလြန္သည့္ ႏိုင့္ထက္စီးနင္းမႈျဖစ္၏။ လူတဦးနံမည္ေျပာင္းလိုက္ရံုုျဖင့္ သူ႔ပင္ကိုယ္စရိုက္ေဖ်ာက္မရသလို တိုင္းျပည္အမည္ေျပာင္းလိုက္ရံုျဖင့္လည္း လူမ်ဳိး၏ဇာတိပုညဂုဏ္မာန ေပ်ာက္မသြား။ ထို႔နည္းတူ တို႔ဗမာအစည္းအရံုး၊ ဗမာ့ထြက္ရပ္ဂိုဏ္း၊ ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ဗမာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ စသည္တို႔သည္လည္း သမိုင္းတည္သေရြ႔ရွိေနရမည့္ အမည္မ်ားသာျဖစ္ေန၏။ ေျပာင္းလို႔မရ။ ျပင္လို႔မ ျဖစ္။ လူထုကိုသမိုင္းႏွင့္မ်က္ေျချဖတ္လိုျခင္း၊ လူထုႏွင့္သမိုင္းအဆက္အစပ္ကို လက္စေဖ်ာက္ခ်င္လိုျခင္းသည္ ေကာင္း သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္မဟုတ္။ မယဥ္ေက်းေသးေသာ၊ သမိုင္းတန္ဘိုးဆိုသည္ကို နားလည္ေလာက္သည့္ အသိဉာဏ္ပညာ မဖြံ႔ၿဖိဳးေသးေသာလကၡဏာျဖစ္၏။ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ၊ မႀကိဳက္သည္ျဖစ္ေစ သမိုင္းႏွင့္အတူသမိုင္းဝင္ခဲ့ သမိုင္းတြင္ခဲ့သည့္ အမည္မ်ားသည္ သမိုင္းႏွင့္ရွင္သန္ေနရမည္လည္းျဖစ္၏။

အေတြးအေခၚ၊ ႏိုင္ငံေရး၊ သမိုင္းစသည္မ်ားႏွင့္ဆိုလွ်င္ အစြဲအလမ္းႀကီးျခင္းႏွင့္ အၫွာလြယ္လြန္းျခင္းတို႔သည္ ကိစၥ ေကာင္းမဟုတ္ဟုထင္မိ၏။ ယံုၾကည္ခ်က္အေပၚခိုင္မာျခင္းႏွင့္အစြဲအလမ္းႀကီးျခင္းသည္ ကိစၥတခုစီျဖစ္၏။ ေတြေဝျခင္း ႏွင့္ တည္ၿငိမ္ျခင္း၊ ေပ်ာ့ညံ့ျခင္းႏွင့္ေပ်ာ့ေပ်ာင္းျခင္း၊ ခိုင္မာျခင္းႏွင့္တင္းမာျခင္းတို႔သည္ တခါတရံတြင္ခြဲရခက္၏။

ဗမာကေန ျမန္မာဟုေျပာင္းေျပာင္း၊ ျမန္မာကေန ေနာက္တခုခုကိုထပ္ေျပာင္းေျပာင္း ႏိုင္ငံေရးအရအႏွစ္သာရ မေျပာင္း လွ်င္ ဘာမွ မေျပာင္း။ တိုင္းျပည္၏လက္ငင္းလိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ သမိုင္း၏ေတာင္းဆိုမႈသည္ အႏွစ္သာရေျပာင္းေရးျဖစ္၏။ ဘာမွမေျပာင္းျခင္းတြင္ ဘာအေျပာင္းအလဲမွမရွိျခင္းသည္မဆန္း။ ထို႔ေၾကာင့္ေျပာင္းရန္လို၏။ သို႔ေသာ္ နာမည္မဟုတ္။

မ်ဳိးျမင့္ခ်ဳိ

(လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၆လပိုင္း ၃ ရက္ ၂၀၁၁ က ေရးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္)

naytthit.net