ကန္ ဒု-ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီး ျမန္မာႏုိင္ငံေရာက္

အေမရိကန္ ဒုတိယ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး Neal Wolin

ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ဘ႑ေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ အကူအညီေပးဖို႔အတြက္ အေမရိကန္ ဒုတိယ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး Neal Wolin ဟာ ႏွစ္ရက္ၾကာ ခရီးစဥ္အျဖစ္နဲ႔ ဒီကေန႔ ပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္လာပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံခ်င္တဲ့ အေမရိကန္ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ စင္ကာပူအေျခစိုက္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စီးပြားေရးလုပ္ကိုင္ႏုိင္မႈ အေျခအေနေတြ၊ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အေျခအေနေတြကို ေမးျမန္း သြားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီကေန ျမန္မာႏုိင္ငံကို ေရာက္ရွိသြားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ စံုစမ္းထားတဲ့ မေအးသႏၱာေက်ာ္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ဒီကေန႔ ဗုဒၶဟူးေန႔မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကို ဆိုက္ေရာက္လာတဲ့ အေမရိကန္ ဒုတိယ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး Neal S. Wolin ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ကို ေထာက္ခံ အားေပးဖို႔၊ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒနဲ႔ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ ျပင္ဆင္ခ်မွတ္ေရးမွာ ဒီထက္ပိုၿပီးတုိးတက္ေအာင္လို႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ စင္ကာပူႏုိင္ငံတုိ႔က ပူးေပါင္း အကူအညီ ေပးသြားႏိုင္ေအာင္လို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အခုလိုမ်ဳိး စင္ကာပူနဲ႔ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဌာနက ထုတ္ျပန္တဲ့ ေၾကညာခ်က္မွာ ေျပာထားပါတယ္။

အေမရိကန္ ဒုတိယဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး မစၥတာ ဝူလဲန္ဟာ ၾကာသာပေတးေန႔မွာ ေနျပည္ေတာ္ကို သြားမွာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာဘက္က တာဝန္ရွိ ထိပ္တန္းအရာရွိေတြန႔ဲေတြ႔ဆံုမွာျဖစ္ပါတယ္။
မစၥတာဝူလဲန္ရဲ႕ ခရီးစဥ္နဲ႔႔ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာသမၼတ႐ံုးညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္ေဌးက ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“မနက္ျဖန္ မနက္ကို ေနျပည္ေတာ္ကို တက္လာမယ္ခင္ဗ်။ မနက္ကိုးနာရီကေန ညေနပိုင္းအထိကို အစိုးရတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ေတြ႔ပါမယ္။ အဓိက-ကေတာ့ သူတုိ႔နဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ - သမၼတႀကီးရဲ႕ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္မွာလည္း ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးေတြနဲ႔၊ သက္ဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိ သူေတြနဲ႔ေတြ႔ၿပီး ေျပာခဲ့တာေတြထဲက ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္သြားမယ့္ထဲက အဆင့္ တဆင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမအေနနဲ႔ ဘ႑ာေရးျဖစ္တဲ့အတြက္ အဓိက-ကေတာ့ ဘ႑ာေရး sector နဲ႔၊ ေနာက္ အေမရိကန္ ဘက္က ေျဖေလွ်ာ့ေပးတာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး က်ေနာ္တို႔ Imoprt Ban ေတြ ဖြင့္ေပးလိုက္ေသာ္ျငားလည္း လက္ေတြ႔မွာ finantial Sanction မွာ တခ်ဳိ႕အခ်က္အလက္ေတြမွာ ညိေနတာေတြ ရွိေနေသးတယ္။   Money Transaction အပါအဝင္ေပါ့။ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူ႔ဘက္က လုပ္ေပးရမယ့္ ဟာေတြ လာညႇိတာလည္း ပါမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။”

ျမန္မာသမၼတ႐ံုးညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္ေဌး ေျပာသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒု-ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ဝူလဲန္ဟာ ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး အေထာက္အကူျပဳ အစီအစဥ္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးမယ့္အျပင္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ က်ဴးလြန္တဲ့ျပစ္မႈေတြကို တားဆီးေရး၊ ေငြျဖဴ ေငြမည္း ခဝါခ်မႈတုိက္ဖ်က္ေရး ႀကိဳးပမ္းမႈေတြမွာ အေမရိကန္ဘ႑ာေရးဌာနက ဘယ္လုိ နည္းလမ္းေတြနဲ႔ အကူအညီေပးႏိုင္မလဲဆိုတာေတြကို ဒီခရီးစဥ္အတြင္း သိရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီလို အေမရိကန္ ဒု-ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္လာၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ ဘ႑ာေရး စံနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ အကူအညီေပးႏုိင္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္တာဟာ ႏုိင္ငံကို အထူး အက်ဳိးမ်ားေစမယ့္ ကိစၥျဖစ္လို႔ ဒီလိုခရီးစဥ္ေတြကို ႀကိဳဆိုပါတယ္လို႔လည္း သမၼတ႐ံုး ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္ေဌးက ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားပါ။ အရင္တုန္းက အရင္တုန္းက ဇီး႐ိုးအေနအထားကေန အခု (+1) ကိုေသာ္လည္းေကာင္း၊ (+2) ကုိေသာ္လည္းေကာင္း something တေနရာေတာ့ တက္လာၿပီ။ တက္လာတဲ့အတြက္ အရင္တုန္းက အလံုးစံုပိတ္ထားတဲ့ အေနအထားကေနၿပီးေတာ့ ဝမ္းရရ၊ တူးရရ ရသမွ်က က်ေနာ္တို႔ ႏုိင္ငံအက်ဳိးအတြက္ ပိုၿပီးေတာ့ ထိေရာက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ဒီ အစဥ္အဆက္ ရပ္တန္႔ေနတဲ့ ႏွစ္ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးကလည္း ဒီလုိ အျပန္အလွန္ အရာရွိႀကီးေတြ သြားလာတာနဲ႔၊ သေဘာထားအျမင္ ဖလွယ္တာနဲ႔။ သူတို႔ကလည္း လာရင္ ဒီဘက္က ျမန္မာႏုိင္ငံအေၾကာင္းကို လက္ေတြ႔ မ်က္ျမင္ကိုယ္ေတြ႔ ေတြ႔သြားမွာေပါ့။ အဲဒီ အခါက်ရင္လည္း သူတို႔ အရင္တုန္းက ျမင္ေယာင္ထားတဲ့အေျခအေနနဲ႔ အခုလက္ရွိ အေျခအေနနဲ႔ မ်က္ျမင္ေတြ႔သြားမွာေပါ့။ အဲဒီအေပၚမွာလည္း နားလည္မႈေတြ၊ ယံုၾကည္မႈေတြ တိုးျမင့္လာမယ္ လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္က ယံုၾကည္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးကေတာ့ ပိုၿပီး ေကာင္း သထက္ေကာင္းေပါ့- အဲဒီအေနအထားကို ေရာက္လာမယ္လို႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”

ျမန္မာသမၼတ႐ံုးညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေဇာ္ေဌး ေျပာသြားတာပါ။ အေမရိကန္ ဒု-ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီး နီးလ္ ဝူလဲန္ဟာ သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ႏုိင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြအျပင္ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒခ်မွတ္ သူေတြ၊ လူထုအေျချပဳ အသင္းအဖဲြ႔ ကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကမၻာ့ဘဏ္ တို႔၊ အာရွ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးဘဏ္တို႔လို ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရးအဖဲြ႔အစည္းေတြက တဆင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဘ႑ာေရး ေထာက္ပံ့ကူညီမႈအစီအစဥ္ေတြ ေပးအပ္ေရးမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မယ့္ ဥပေဒသစ္ကို အေမရိကန္သမၼတ ဘာရတ္ခ္ အိုဘားမားက လက္မွတ္ေရးထိုး အတည္ျပဳေပးလုိက္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ အခုလိုမ်ဳိး အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ဝန္ႀကီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္လာတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလ အေစာပိုင္းတုန္းကေတာ့ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး မိုက္ကယ္ပို႔စ္နာနဲ႔ အဖဲြ႔ ဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာေရာက္သြား ၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကားမွာ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္သြားခဲ့ပါတယ္ရွင္။ 
VOA