အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ေနာက္ထပ္ သက္တမ္း တုိးျမႇင့္ေရး ေဆြးေႏြးဖုိ႔ ရွိေနခ်ိန္မွာပဲ ထင္ရွားတဲ့ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ တဦးနဲ႔  ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံ လုပ္ကုိင္ႏုိင္မယ့္ အလားအလာေတြကုိ ဆန္းစစ္ဖုိ႔ အေမရိကန္ လုပ္ငန္းေတြ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ေရာက္ရွိေနစဥ္မွာပဲ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ Mitch McConnell နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ တုိ႔ တယ္လီဖုန္းကတဆင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဆက္သြယ္စုံစမ္း ထားတဲ့ ကုိေအာင္လြင္ဦး က ေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာအစုိးရအေပၚ ျပစ္ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြ ခ်မွတ္ဖုိ႔ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားေနသူ တဦးျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ Mitch McConnell က အေမရိကန္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး နဲ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ကိစၥေတြကုိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ နဲ႔ ေဆြးေႏြး ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေလွ်ာ့ခ်ေပးေနတဲ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက သက္တမ္း ကုန္ဆုံး ေတာ့မယ့္ အေရးယူမႈေတြကုိ ေနာက္ထပ္ သက္တမ္း တုိးသင့္ မသင့္ ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔ ရွိေနသလုိ၊ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ တဦးအျဖစ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တက္ေရာက္ေနတဲ့ ေနျပည္ေတာ္က လႊတ္ေတာ္ အတြင္းမွာလည္း ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဖယ္ရွားေရး၊ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္ ထဲမွာပဲ တုိက္တြန္းမႈေတြ လည္း ရွိခဲ့တာပါ။
ဒီလုိ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာလႊတ္ေတာ္မွာ က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေျပာဆုိလာၾကတဲ့ ကိစၥေတြ ကုိ အဓိက ထားၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အတုိက္အခံ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ McConnell နဲ႔ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီရဲ႔ ဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တုိ႔ ေဆြးေႏြး ျဖစ္ၾကတာလုိ႔ NLD ပါတီလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးအုန္းႀကိဳင္ က ေျပာပါ တယ္။
“မေန႔ကည ၈နာရီက တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးျဖစ္တာေပါ့၊ ေျပာတဲ့ကိစၥကေတာ့ The Burmese Freedom and Democracy Act (BFDA) ျမန္မာ ႏိုင္ငံကို စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ဖို႔ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒေပါ့၊ အဲဒါက မၾကာခင္ ရက္ပိုင္းအတြင္း အထက္လႊတ္ေတာ္မွာ ျပန္ျပီးေတာ့ Review လုပ္ဖို႔ ေဆြးေႏြးေတာ့မယ္ ဘာ ညာ ျဖစ္ေနလို႔၊ တေန႔က ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာေတာင္မွ အေရးေပၚအဆိုတင္တယ္ ဘာ ညာဆိုတဲ့ အဲဒီ ကိစၥပဲ။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးျဖစ္တယ္။”
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကတည္းက ခ်မွတ္ထားတဲ့ ျမန္မာျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီေရး အက္ဥပေဒ the Burmese Freedom and Democracy Act ဟာ ဒီလ ၂၆ ရက္ေန႔က်ရင္ သက္တမ္းကုန္ဆုံးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္းပတ္တြင္း ေနျပည္ေတာ္က လႊတ္ေတာ္ေဆြးေႏြးပဲြ အတြင္းမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ရဲ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ အၿပီးသတ္ ဖယ္ရွားေပးဖုိ႔ အေရးေပၚ အဆုိတရပ္ကုိလည္း အာဏာရ ျပည္ေထာင္စုႀကံ့ခုိင္ေရးနဲ႔ ဖြ႔ံၿဖိဳးေရးပါတီက ကုိယ္စားလွယ္ေတြ ဦးေဆာင္ တင္သြင္းခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီေနာက္မွာလည္း အေမရိကန္ စီးပြားေရး ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႔တခုကုိ ဦးေဆာင္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ သြားခဲ့တဲ့ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ၊ စြမ္းအင္နဲ႔ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ဆုိင္ရာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး Robert Hormats နဲ႔ ေတြ႔ဆုံခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရ ဦးေရႊမန္း က ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဖယ္ရွားဖုိ႔ တုိက္တြန္းခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚ တုံ႔ျပန္တဲ့ အေနနဲ႔ ဒဏ္ခတ္ မႈေတြကုိ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးၿပီး၊ အျပန္ အလွန္ သံအမတ္ႀကီးေတြ ခန္႔အပ္တာလုိ ဆက္ဆံေရးေတြကုိ တုိးျမႇင့္ဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာပါ။ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ အမတ္ McConnell နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တို႔ တနလၤာေန႔က တယ္လီဖုန္းေပၚကတဆင့္ ေဆြးေႏြးစဥ္မွာလည္း ဒီလုိ ကိစၥရပ္ေတြကုိ ဖလွယ္ခဲ့တယ္လုိ႔ ဦးအုန္းႀကိဳင္ ကေျပာပါတယ္။
“ခုဟာက အေမရိကန္ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးက ျပန္လည္ တိုးတက္လာျပီေလ.. အဲဒီ ခ်စ္ၾကည္ေရး ပိုမို တိုးတက္လာဖို႔ ကိစၥ ပါပါတယ္တဲ့၊ ေနာက္တခုက က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ခု ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ခုထက္ပိုျပီးေတာ့ အရွိန္အဟုန္ ျမွင့္တင္ႏိုင္ေရးကိစၥ ပါတယ္၊ ေနာက္ တတိယတခ်က္ကေတာ့ ျမန္မာျပည္သူအမ်ားရဲ႕ ဘ၀ေတြ ပိုမို တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္ ခင္ဗ်”
အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ကစလုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စစ္တပ္က အုပ္ခ်ဳပ္မႈေတြ အဆုံး သတ္ၿပီး အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့အေပၚ အားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ေပါ့ေပးဖုိ႔ ဆုံးျဖတ္ထားတာပါ။ ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဖယ္ရွားေပးတဲ့ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အေမရိကန္က ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ဘ႑ာေရး ၀န္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကုိင္သြားႏုိင္ဖုိ႔ အတြက္လည္း ခြင့္ျပဳလုိက္ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏုိင္ငံေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး တုိးတက္မႈေတြ မရွိဘူးဆုိၿပီး ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာ ပိတ္ဆုိ႔ဒဏ္ခတ္ အေရးယူမႈေတြထဲမွာ ဥပေဒအျဖစ္ ျပ႒ာန္းထားတာေတြလည္း ပါ၀င္ေနတာမုိ႔ အၿပီးသတ္ ဖယ္ရွားေပးဖုိ႔အတြက္ လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြး ဆုံးျဖတ္ဖုိ႔လည္း လုိအပ္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
VOA