ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ဖယ္ရွားေပးလုိက္တဲ့ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံက ဒီကေန႔မွာေတာ့ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ ႐ုံးတ႐ုံး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ဖြင့္လွစ္လုိက္ပါတယ္။ သံတမန္ေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးအရ ဆက္ဆံမႈေတြနဲ႔အတူ ၿဗိတိန္၊ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး တုိးတက္ဖုိ႔ အတြက္ကုိလည္း ရည္ရြယ္ထားတဲ့ အေၾကာင္း ၂ ႏုိင္ငံ တာ၀န္ရွိသူေတြကလည္း ေျပာဆုိလုိက္ ၾကတာပါ။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ကုိေအာင္လြင္ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံက အေျပာင္းအလဲေတြအေပၚ တုံ႔ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြ တုိးျမႇင့္လာေနတဲ့ ၿဗိတိန္ႏုိင္ ငံက အခုေနာက္ဆုံး စီးပြားေရး အခ်က္အျခာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ ႐ုံးတ႐ုံး ဖြင့္လွစ္လုိက္တဲ့ အထိ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုန္သြယ္ေရး႐ုံးရဲ႕အမႈေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ Nick Baird ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြမွာ အာ႐ုံစုိက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ လုပ္ကုိင္သြား မွာ ျဖစ္တယ္ လုိ႔လည္း ႐ုံးဖြင့္ပဲြ အခမ္းအနားမွာ ေျပာလုိက္တာပါ။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းအတြက္ အေျခခံ အေဆာက္အအုံ လုိအပ္ခ်က္ေတြကုိ ျဖည့္ဆည္းႏုိင္မယ့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ မ်ဳိးေတြျဖစ္ဖုိ႔ ရည္ရြယ္ထားတယ္လုိ႔ ေျပာပါတယ္။
“စြမ္းအင္က႑မွာ က်ေနာ္တုိ႔ဆီက အကူအညီေတြ ဘယ္ေလာက္ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ရႏုိင္မလဲ ဆုိတာကုိ လွ်ပ္စစ္စြမ္းအင္ ၀န္ႀကီးဌာနက စိတ္၀င္စားေနပါတယ္။ ေက်းလက္ေဒသေတြ အပါအ၀င္၊ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြ မွာလည္း လွ်ပ္စစ္မီး ပုံမွန္ရႏုိင္မယ့္ စြမ္းအင္ ထုတ္လုပ္မႈေတြကုိ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ လုပ္ႏုိင္မယ့္ ဒီလုိ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ဳိးေတြကုိ က်ေနာ္တုိ႔ဘက္က ပ့ံပုိးေပးႏုိင္တယ္ ဆုိတာကေတာ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ လုံး၀ ရွင္းပါတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြ တုိးတက္မႈ မရွိဘူးဆုိၿပီး ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ အေရးယူ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေနာက္ႏုိင္ငံေတြက မၾကာေသးခင္ႏွစ္ေတြက ထြက္ေပၚလာတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကုိ ေလွ်ာ့ေပါ့ၿပီး အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးေတြကုိလည္း တုိးျမႇင့္လာခဲ့တာပါ။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ ျမန္မာ့ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္တဲ့ အမ်ဳိးသား ဒီမုိကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ပါတီ အမ်ားစု အႏုိင္ရခဲ့တဲ့ ဧၿပီလ လႊတ္ေတာ္ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြေတြ အၿပီးမွာ ၿဗိတိန္နဲ႔ တျခား ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ထားတဲ့ ႏုိင္ငံေတြက အေရးယူ ထားတာေတြကုိ ဖယ္ရွားတာ၊ ေလွ်ာ့ေပါ့တာေတြ လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီအတြက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျပည္ပက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ၀င္ေရာက္လာမယ္လုိ႔လည္း ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတာပါ။ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြအတြက္ အေျခခံ လုိအပ္ခ်က္ တခုျဖစ္တဲ့ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြ အားေကာင္းေအာင္ ကူညီဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ ထားတယ္လုိ႔လည္း ၿဗိတိန္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ႐ုံးရဲ႔ အမႈေဆာင္ ညႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ Nick Baird ကေျပာပါတယ္။
“ဘ႑ာေရး  က႑လည္း ပါပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ ဒီေနရာေတြမွာ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းေတြ အပါအ၀င္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ သိသိသာသာ မရွိပဲနဲ႔ေတာ့ စီမံကိန္းေတြလည္း လုပ္ႏုိင္ၾကမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း စီးပြားေရး အတြက္သာမကပါဘူး။ လြတ္လပ္ ပြင့္လင္းၿပီး တာ၀န္ခံမႈရွိတဲ့ ပုံစံေတြနဲ႔ အတူတကြ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္တာေတြက ဒီတုိင္းျပည္ တည္ၿငိမ္ေရး အတြက္လည္း အေထာက္အကူ ျဖစ္လာမွာပါ။”
၂ ႏုိင္ငံ တာ၀န္ရွိသူေတြကေတာ့ စီးပြားေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ သာမက လူမႈေရးအရ ဆက္ဆံမႈေတြကုိလည္း တုိးျမႇင့္သြားဖုိ႔ ကတိျပဳ ေျပာဆုိေနၾကတာပါ။ လန္ဒန္အုိလံပစ္ အားကစားပဲြေတာ္ အႀကိဳအျဖစ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႔မွာ က်င္းပတဲ့ အခမ္းအနား အတြင္းမွာ ဆုိရင္လည္း ဆက္ဆံေရးေတြ တုိးျမႇင့္ႏုိင္ဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ ထားတဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ အားကစားနဲ႔ ကာယပညာ ဦးစီးဌာန ညြန္ၾကားေရး မႉးခ်ဳပ္ ဦးေသာင္း ထုိက္က ေျပာသြားပါတယ္။
“လက္ခံက်င္းပေပးႏုိင္တဲ့ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ႏုိင္ငံသူ၊ ႏုိင္ငံသားမ်ားကိုလည္း အားကစားကိုအေျခခံၿပီး ယခင္က တည္ေဆာက္ထားၿပီးျဖစ္တဲ့ ခ်စ္ၾကည္ရင္းႏွီးမႈ၊ နားလည္ေလးစားမႈေတြကို ပိုမိုတုိးတက္ျမင့္မားေအာင္ တည္ေဆာက္သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။”
လူမႈေရးအရ ဆက္ဆံမႈေတြ က်ယ္ျပန္႔လာေနတဲ့ အေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ ၿဗိတိန္သံအမတ္ႀကီး Andrew Heyn ကလည္း Road to London လုိ႔ အမည္ေပးထားတဲ့ ရန္ကုန္ သု၀ဏၰ အားကစား႐ုံမွာ က်င္းပတဲ့ အခမ္းအနားမွာ ေျပာသြားခဲ့တာပါ။ ၿဗိတိသွ် ကုန္သြယ္ေရး႐ုံး ကုိယ္စားလွယ္အဖဲြ႔ တာ၀န္ရွိသူေတြ ဟာ ျမန္မာစီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ၊ အစုိးရ တာ၀န္ရွိသူေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆု ေဆြးေႏြးမႈေတြ လုပ္ဖုိ႔ စီစဥ္ထားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၿဗိတိန္ႏုိင္ငံလုိ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေမရိ ကန္ ျပည္ေထာင္စုက ကုန္သြယ္ေရး ကုိယ္စားလွယ္ အဖဲြ႔တဖဲြ႔ဟာလည္း ဒီသီတင္းပတ္ကုန္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုိ သြားေရာက္ဖုိ႔လည္း စီစဥ္ထားတာပါ။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး လုပ္ငန္းေတြအတြက္ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းေတြကုိ လုပ္ကုိင္ခြင့္ေပးတာ အပါအ၀င္ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ဒဏ္ခတ္မႈေတြ ကုိ ေလွ်ာ့ေပါ့ဖုိ႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေမလထဲမွာပဲ ေၾကညာထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ တစိတ္တပုိင္း အျဖစ္နဲ႔ လုပ္ငန္း လုိင္စင္ေတြကုိ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရး ၀န္ႀကီးဌာနက ထုတ္ေပးဖုိ႔ စီစဥ္ေနတယ္လုိ႔ သတင္းေတြလည္း ထြက္ေပၚေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
VOA