စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ႔ ဖ်က္သိမ္းဖို႔ အေမရိကန္္ တိုက္တြန္း

ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္ေတြတုန္းက ျမန္မာသတင္း ဂ်ာနယ္ႏွစ္ေစာင္ကို စာေပစိစစ္ေရးက ထုတ္ေ၀ခြင့္ အကန္႔အသတ္မရွိ ရပ္ဆိုင္းပစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္း သတင္းေထာက္ေတြ စာနယ္ဇင္းသမားေတြက ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ႔ကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက ေျပာလိုက္ပါတယ္။ စာနယ္ဇင္းေတြ အေနနဲ႔ စိစစ္ေရးအဖြဲ႔ရဲ႕ ႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္ကိုယူၿပီးမွ ထုတ္ေ၀ရတဲ့အဆင့္ကို မလုပ္ရေတာ့ဘူးဆိုေပမဲ့ အဲဒီအဖြဲ႔က ဆက္ရွိ ေနေသးတာမို႔ ဖ်က္သိမ္းဖို႔ေျပာတာပါ။ စာေပစိစစ္ေရးကေန တည္းျဖတ္ၿပီးမွ ထုတ္ေ၀ရတာမ်ဳိး မဟုတ္ေတာ့ေပမဲ့ သတင္း မီဒီယာဆိုင္ရာ ဥပေဒတရပ္ ထြက္မလာေသးတာမို႔ ဒီၾကားထဲမွာ စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ဘယ္ေလာက္အထိ ရွိလာမလည္း ဆိုတဲ့အေပၚမွာလည္း ေမးခြန္းထုတ္တာေတြက ရွိေနဆဲပါ။ အျပည့္အစံုကို ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဆက္ေျပာျပပါမယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံက ျပည္တြင္းထုတ္ စာနယ္ဇင္းေတြအေနနဲ႔ တင္ထုတ္လို႔ စာနယ္ဇင္းေလာကမွာေခၚၾကတဲ့ စာေပစိစစ္ေရး ဆီတင္၊ စိစစ္ေရးကခြင့္ျပဳမွ ထုတ္ေ၀ရတာမ်ဳိး မဟုတ္ေတာ့ဘဲ စိစစ္ေရးဆီတင္စရာမလုိေတာ့ဘဲ ထုတ္ေ၀ႏုိင္ေတာ့မယ့္ အေၾကာင္း စာေပစိစစ္ေရးဌာန တာန္ရွိသူေတြက စာနယ္ဇင္းေတြကို ၾသဂုတ္လ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ အသိေပးခဲ့တာပါ။

ဒီလုပ္ရပ္အေပၚ အေမရိကန္အစိုးရက ႀကိဳဆိုေပမဲ့ စိစစ္ေရးအဖြဲ႔ဆက္ရွိေနေသးတာကို ေထာက္ျပၿပီး ဖ်က္သိမ္းေစခ်င္တဲ့ အေၾကာင္း ေျပာတာျဖစ္ပါတယ္။ “သတင္းေထာက္ေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕သတင္းေဆာင္းပါးေတြကို မထုတ္ေ၀ခင္ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာအစိုးရ ျပန္ၾကားေရး၀န္ႀကီးဌာနဆီ တင္သြင္းဖို႔ မလိုအပ္ေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ ကို က်မတို႔ ႀကိဳဆိုပါတယ္။ ဒါက အေပါင္းလကၡဏာေဆာင္တဲ့ လုပ္ရပ္ပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ဆင္ဆာအဖြဲ႔ကို မဖ်က္သိမ္းရေသး ပါဘူး။ ဒီအဖြဲ႔ဟာ စာနယ္ဇင္းေတြကို ဆက္ၿပီး ႀကီးၾကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနဦးမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီအဖြဲ႔ကို ဖ်က္သိမ္းပစ္တာကို က်မတို႔ ျမင္ခ်င္ပါ တယ္။”

အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ဗစ္တိုရီးယား ႏူလန္းဒ္ (Victoria Nuland) က တနလၤာေန႔ ပံုမွန္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲအတြင္း ေျပာသြားတာပါ။

ျမန္မာ့စာနယ္ဇင္းေလာကမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းပတ္ေတြအတြင္း လႈပ္လႈပ္ရွားရွားအေျခအေနေတြ ျဖစ္ခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ဘယ္သူမွ ႀကိဳတင္ ေမွ်ာ္လင့္မထားတဲ့ အခုလုပ္ရပ္ကို စိစစ္ေရးအဖြဲ႔က လုပ္လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ရပ္ကို စာနယ္ဇင္းသမားေတြ ကိုယ္တိုင္နဲ႔ သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ ေစာင့္ၾကည့္သူေတြက ေယဘုယ်အားျဖင့္ ႀကိဳဆိုၾကေပမဲ့လည္း သတင္းလြတ္လပ္ ခြင့္ အျပည့္အ၀မရွိေသးတာကို ေထာက္ျပၿပီး သတိထား ေျပာဆိုၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ သတင္းမီဒီယာဆိုင္ရာ ဥပေဒတရပ္ ထြက္ေပၚမလာေသးတဲ့အတြက္ ဘယ္ေလာက္ထိ လြတ္လပ္ခြင့္ရွိလာမလည္းဆိုတာအေပၚ သံသယရွိေနၾကတာ ပါ။

ယိုဟန္း ဘီယာ (Johann Bihr) ဟာ ျပင္သစ္ႏုိင္ငံအေျခစိုက္ နယ္စည္းမျခားသတင္းေထာက္မ်ားအဖြဲ႔ (RSF) ကပါ။

“ဒါဟာ အေရးပါတဲ့ေျခလွမ္းတရပ္ျဖစ္ေပမဲ့ က်ေနာ္တို႔က ဒီ့ထက္ပိုၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဥပေဒထဲမွာ ရွင္းလင္းတိက်တဲ့ လမ္းၫႊန္ခ်က္ေတြပါဖို႔ က်ေနာ္တို႔ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒါမွသာ သတင္းေထာက္ေတြအေနနဲ႔ သူတို႔ တာ၀န္ယူရမယ့္အပိုင္း၊ သူတို႔ မေက်ာ္လြန္ရမွာေတြ၊ အေရးယူခံရႏုိင္တာေတြကို တိတိက်က်သိမွာျဖစ္ပါတယ္။ ခုခ်ိန္ထိကေတာ့ ျပည္တြင္း စာနယ္ဇင္းေတြ ဟာ ကိုယ့္ဖာသာ ဆင္ဆာလုပ္ေနရတဲ့ မႈန္၀ါး၀ါး အေျခအေနေအာက္မွာ ရွိေနတုန္းပါပဲ။”

ၿပီးခဲ့တဲ့သီတင္းႏွစ္ပတ္တုန္းကပဲ သတင္းဂ်ာနယ္ႏွစ္ေစာင္ကို စာေပစိစစ္ေရးက ထုတ္ေ၀ခြင့္ အကန္႔အသတ္မရွိ ရပ္ဆိုင္းပစ္ခဲ့ ေသးတဲ့ျဖစ္ရပ္ကို ဘီယာက ေထာက္ျပပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ စာနယ္ဇင္းသမားေတြက ၀ိုင္း၀န္းကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပၾကၿပီး တဲ့ေနာက္ အဲဒီစာနယ္ဇင္းႏွစ္ခုကို ျပန္ထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။
ယိုဟန္း ဘီယာလို ျမန္မာ့သတင္းမီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ကို ျပည္ပကေန ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ဳိးေတြၾကားထဲမွာတင္ အဲဒီလိုအျမင္မ်ဳိး ရွိတာမဟုတ္ဘဲ ျပည္တြင္း စာနယ္ဇင္းသမားေတြကိုယ္တိုင္နဲ႔ ေလ့လာသူေတြၾကားမွာလည္း အလားတူအျမင္ေတြ ရွိၾကပါ တယ္။

အဲဒီထဲမွာ တဦးကေတာ့ 7 Days ဂ်ာနယ္က အမႈေဆာင္အယ္ဒီတာ ကိုအားမာန္ပါ။
“ဘယ္ေလာက္ထိ လြတ္လပ္ခြင့္ရမလဲဆိုတာေတာ့ မၾကာခင္ထုတ္ျပန္မယ့္ ပံုနွိပ္ထုတ္ေ၀ခြင့္ဥပေဒထြက္လာေတာ့မွ သိမွာပါပဲ”

ဒါဟာ ျမန္မာစာနယ္ဇင္းေလာကအတြက္ အေျပာင္းအလဲအဆင့္တခုျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုသူက ျမန္မာသတင္းစာဆရာမ်ားအသင္း ရဲ႕ ဒုတိယဥကၠ႒ ဦးကိုိကိုပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း သတင္းမီဒီယာေတြအေပၚ တင္းက်ပ္ထားၿပီး ေခတ္မမီေတာ့တဲ့ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ စာနယ္ဇင္းဥပေဒကို ျပင္ဆင္တာအပါအ၀င္ ေနာက္ထပ္ အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ဖို႔ လိုေသးတယ္လို႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။

“စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ႔ကို ဖ်က္သိမ္းဖို႔က ပထမအဆင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔ သတင္းမီဒီယာဆိုင္ရာ ဥပေဒတရပ္ကို အတည္ျပဳ ျပဌာန္းရပါမယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အဲဒီဥပေဒအသစ္ဟာ ႏုိင္ငံတကာစံခ်ိန္စံၫႊန္း၊ ဒီမုိကေရစီစနစ္ေတြ နဲ႔ ကိုက္ညီဖို႔လိုပါတယ္။”

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ေန႔စဥ္ထုတ္သတင္းစာေတြ၊ ေရဒီယိုေတြနဲ႔ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားေတြကို အစိုးရက ထိန္းခ်ဳပ္ထားဆဲရွိပါတယ္။ ပုဂၢလိ ကအေနနဲ႔ အပတ္စဥ္ထုတ္ စာေစာင္ေတြကိုသာ ထုတ္ေ၀ခြင့္ရၾကတာျဖစ္ၿပီး ေရဒီယိုနဲ႔႐ုပ္ျမင္သံၾကားကိုလည္း ပုဂၢလိက လုပ္ကိုင္ခြင့္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မရၾကေသးပါဘူး။
ႏုိင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးကို ကာကြယ္ဖို႔ဆိုတဲ့ ပံုဖ်က္ဖံုးကြယ္ထားတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္က စာနယ္ဇင္းသမားေတြကို ၿခိမ္းေျခာက္ေန တုန္္းပဲလို႔ ျမန္မာ့အေရးေလ့လာသူေတြက ျမင္ၾကပါတယ္။

ကိုေအာင္သူၿငိမ္းဟာ ဗဟုဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႔ကပါ။

“စာေပစိစစ္ေရးဆိုတာမ်ဳိး မရွိေတာ့ဘူး ဆိုတာ ေတာင္မွပဲ အစိုးရအဖြဲ႔အစည္းအမ်ားအျပားက သတင္းမီဒီယာကိုထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကမယ္ဆုိတာ က်ေနာ္ သိပ္ေသခ်ာပါတယ္။”

သမၼတဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္တဲ့ ျမန္မာအစိုးရဟာ ႏုိင္ငံေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို လုပ္လာ တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္း ျပည္ပက အသိအမွတ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးတာကို ရေနေပမဲ့လည္း သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အျပည့္အ၀ မေပးေသး တဲ့အေပၚ ေ၀ဖန္တာေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရဆဲပါ။
ျမန္မာႏုိင္ငံအေနနဲ႔ ဒီမုိကေရစီႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ ႏုိင္ငံတကာအလယ္မွာ ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ ရပ္တည္သြားႏုိင္ေရး လုပ္ေဆာင္တဲ့ ေနရာမွာ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အထူးအေရးပါတယ္လို႔ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားသူ ေတြက ေျပာၾကပါတယ္ခင္ဗ်ား။ 
VOA