သန္းႂကြယ္သူေဌးႀကီး Soros ျမန္မာျပည္ေရာက္

ဟန္ေဂရီႏြယ္ဖြား ကုေဋႂကြယ္သူေဌးႀကီး George Soros

ျမန္မာႏိုင္ငံကိုေရာက္ေနတဲ့ အေမရိကန္ ကုေဋႂကြယ္သူေဌးႀကီးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာစ္ (George Soros) ဟာ ျပည္တြင္းေရာက္ရွိစဥ္မွာ နယ္ပယ္စံုက ပုဂၢိဳလ္ေတြကို ေတြ႕ဆံု ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ မီဒီယာကိစၥေတြကို ပါ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လို႔ ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာစ္ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္မွာ သူနဲ႔ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့တဲ့ သူေတြက ေျပာပါတယ္။

ဒီကေန႔မွာလည္း ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔က ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသူ တခ်ိဳ႕နဲ႕ ေတြ႕ဆံု ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းက သယံဇာတ တူးေဖာ္ေရးေတြမွာလည္း ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔ ကိစၥေတြ အပါအ၀င္ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို အရပ္ဖက္အဖြဲ႕အစည္းေတြက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္သြားေရး ကိစၥ ေတြကိုပါ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့တယ္လို႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔က ထိပ္ပိုင္း ဦးေဆာင္ အဖြဲ႔၀င္ တစ္ဦီး က ေျပာပါတယ္။ ဒီသတင္းအျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္ က တင္ျပထားပါတယ္။

အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရွင္ ကုေဋႂကြယ္သူေဌးႀကီးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာ့စ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကို ဇႏၷ၀ါရီလ ၅ ၇က္ေန႔က ေရာက္ရွိလာခဲ့တာျဖစ္ၿပီး သူရဲ႕ ခရီးစဥ္အတြင္းမွာ ျမန္မာ့နယ္ပယ္ အသီး သီးမွာ လႈပ္ရွားေနၾကတဲ့ အရပ္ဘက္ လူအဖြဲ႔အစည္းက သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ ဆံုၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ  ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမႈေရးနဲ႔ မီဒီယာ ကိစၥေတြမွာ ေဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တာပါ။

အခုလို ေတြ႔ဆံုဆြးေႏြးမႈေတြ ျပဳလုပ္တဲ့အထဲမွာ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့့ပါတယ္။ ကိုျမေအး၊ ကိုၿပံဳးခ်ိဳ၊ ကိုေဌးႂကြယ္၊ ကိုမင္းေဇယ်တို႔ဟာ  ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာ့စ္ နဲ႔ ဒီကေန႔ မြန္းလြဲပိုင္းမွာ ေတြ႔ဆံုခဲ့ရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သယံဇာတ ထုတ္ေဖာ္ေရးကိစၥေတြမွာ ပြင့္လင္း ျမင္သာမႈရွိရွိ ဘယ္လို လုပ္ေဆာင္ၾကမလဲ ဆိုတာေတြကို ေဆြးေႏြးျဖစ္တယ္လို႔ ကိုမင္းေဇယ် က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ သယံဇာတနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြေပါ့ေနာ္ ဥပမာဆိုပါစို႔ - သယံဇာနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ေၾကးနီတို႔၊ သတၳဳတို႔၊ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔တို႔ကို ထုတ္လုပ္တဲ့ ေနရာမွာ EIA တို႔ SIA တို႔ေပါ့ေနာ္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ကိစၥေတြ၊ ပတ္၀န္းက်င္ သန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ကိစၥေတြ၊ လူမႈသန္႔ရွင္းေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ ျပန္လည္ စစ္ေဆးမႈ အပိုင္းေတြမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ စည္းကမ္းတက်ျဖစ္မႈေပါ့ေလ ကုမၸဏီေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ရယ္၊ ေနာက္ အစိုးရရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ အေပၚမွာ ျပန္လည္ ဆန္းစစ္တဲ့ ကိစၥေတြကို က်ေနာ္တို႔ ေျပာဆိုျဖစ္ပါတယ္။”

၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာ့စ္ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမွာ အရပ္ဖက္ လူအဖြဲ႔အစည္းေတြက ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ေရးကိစၥေတြကိုလည္း ေဆြးေႏြးျဖစ္တယ္လို႔ ကိုမင္းေဇယ် က ဆက္ေျပာပါတယ္။

“သူကလည္း ၈၈ ကိုလည္း ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြမွာ ဘယ္လိုပံုစံနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ႏုိင္ မလဲ ေမးတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကလည္း က်ေနာ္တို႔သြားခဲ့တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးစဥ္ေတြ၊ က်ေနာ္ တို႔ လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ ထိေတြ႔မႈ အပိုင္းေတြေပါ့ေနာ္ - တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္းေတြ နဲ႔ေရာ၊ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရနဲ႔ေရာ က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုဘယ္လိုေတြ ထိေတြ႔ေျပာဆိုေဆြးေႏြးမႈေတြ ရွိခဲ့ တယ္ဆိုတဲ့ ကိစၥေတြကို ရွင္းျပတယ္။ ရွင္းျပၿပီးေတာ့ အဓိကက MPC ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာင္စီရဲ႕ အခန္းက႑နဲ႔ 88 အခန္းက႑အေၾကာင္း အျပန္အလွန္ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ သေဘာပါပဲ။”

ဒါ့အျပင္ မစၥတာ ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာစ္ဟာ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈစင္တာက ထိပ္ပိုင္း တာ၀န္ရွိ သူေတြနဲ႔ ဒီကေန႔ ေတြ႔ဆံုစဥ္မွာ  ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးကိစၥေတြမွာ Open Society အေနနဲ႔ နည္းပညာပိုင္းက ပံ့ပိုးေပးဖို႔ ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာ့စ္ကို ေတာင္းဆိုခဲ့တာ ရွိတယ္ လို႔ ျမန္မာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈစင္တာက ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး တာ၀န္ရွိသူ ကိုေအာင္ႏိုင္ဦးက ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“သူ႔အေနနဲ႔လည္း ဘာေတြ ကူညီရမလဲဆိုတဲ့ ကိစၥမ်ိဳးေတြေတာ့ ေမးတာရွိပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔ ကလည္း Technical Advice ေပါ့ေနာ္ နည္းပညာဆုိင္ရာ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈကိစၥမ်ိဳး က်ေနာ္တို႔ အႀကံေပးတာမ်ိဳး ျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ အဲ့လိုနည္းပညာမ်ိဳးေတြ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရး ကိစၥေတြမွာ လိုအပ္လို႔ရွိရင္ ေပးဖို႔ကိစၥမ်ိဳးကိုေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔ ကတိေပးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဘက္ကလည္း အဲ့လို မ်ိဳးေတြ လိုအပ္မယ္ဆုိရင္ ေတာင္းဆိုဖို႔ သူ႔ဘက္က ေျပာတာရွိပါတယ္။”

ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာ့စ္ဟာ ျပည္တြင္း မီဒီယာသမားအခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႔ရွိခဲ့ၿပီး မၾကာခင္မွာ ေပၚေပၚက္လာ မယ့္ ျမန္မာႏိုင္ငံက သတင္းစာေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြကိုလည္း ေမျမန္းခဲ့တယ္လို႔ ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာစ္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့တဲ့ မီဒီယာသင္တန္းဆရာတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကိိုရဲႏိုင္မိုး က ဗီြအိုေအကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

“အဓိက-ကေတာ့ မစၥတာဆိုးေရာ့စ္က လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္တစ္စုေက်ာ္ေလာက္ကတည္းက ျမန္မာ မီဒီယာဖံြ႔ၿဖိဳးမႈနဲ႔ပတ္သက္ရင္ ေတာ္ေတာ္ေလး တက္ႂကြခဲ့တဲ့လူ ျဖစ္တယ္။ ေဒသတြင္းမွာလည္း မီဒီယာဖံြ႔ၿဖိဳးေရးကို ကူညီခဲ့တဲ့လူျဖစ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနကို သိခ်င္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔က လက္ရွိအေနအထားမွာ  ေန႔စဥ္သတင္းစာေတြ ထုတ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတဲ့ အေၾကာင္း၊ ေရးဆဲြေနတဲ့ မီဒီယာဥပေဒရဲ႕ အေျခအေနေတြ၊ ေျပာရရင္ေတာ့ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို အေထြေထြသေဘာမ်ဳိး ဝိုင္းၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးတဲ့သေဘာပါ။”

မစၥတာ ဆုိးေရာ့စ္ဟာ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ ဦးခြန္ထြန္းဦးနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုၿပီး တိုင္းရင္းသားအေရး ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အသက္ ၈၃ ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ့ရွ္ ဆိုးေရာ့စ္ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၁ ႏွစ္ေက်ာ္ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို လာေရာက္ခဲ့ၿပီး ထိုစဥ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အျပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္နဲ႔ပါ ေတြ႔ဆံုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဟန္ေဂရီႏြယ္ဖြား ကုေဋႂကြယ္သူေဌးႀကီး မစၥတာဆုိးေရာ့စ္ဟာ ကမၻာတဝွမ္း ဖိႏွိပ္ခံ လူ႔အဖဲြ႔အစည္း ေတြ တိုးတက္ျမင့္မားေရးအတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ နယူးေယာက္အေျခစိုက္ သူ႔ရဲ႕ Open Society အဖဲြ႔အစည္းဟာ ၁၉၉၄ ခုႏွစ္ကစလို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီ တိုးတက္ေရး အတြက္လည္း ပညာေရး အေထာက္အကူအပါအဝင္ အစီအစဥ္ေတြကို ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ 
VOA